استان قم دارای مساحتی حدود ۱۴۶۳۱ کیلومتر مربع بر اساس آخرین تقسیمات کشوری در سال ۱۳۷۵، به مرکزیت قم دارای یک شهرستان و یک شهر به نام قم بوده‌است که پس از آن پنج سکونتگاه بنام جعفریه (گازران سابق)، کهک، قنوات (حاجی آباد لک‌های سابق)، سلفچگان و دستجرد تبدیل به شهر شده‌اند. در سال ۱۳۷۵ جعفریه داری ۵۴۰۴ نفر و کهک ۲۴۴۸ نفر، قنوات ۶۶۷۵ نفر و دستجرد ۱۰۹۴ نفر جمعیت داشته‌اند. با توجه به منابع متعدد تاریخی موضوع استقلال استانی قم به اواخر قرن دوم هجری باز می گردد. قم تا اواخر قرن دوم هجري تابع اصفهان بود و حاكم مستقلي نداشت. در زمان هارون الرشيد از اصفهان (که شامل چندین استان فعلی کشور بود) جدا شد. این موضوع به علت تعارض مذهبی و سیاسی با حاکمیت مرکزی و عدم پرداخت خراج به آن حکام بود(منبع:کتاب دوره شکل گیری تشیع دوازده امامی نویسنده:Andrew J.Newmanترجمه:موسسه شیعه شناسی) با وجود قدمت, موقعیت مهم جغرافیایی و اهمیت این شهر, به علت تعارض مستمر با حاکمیت مرکزی حتی در تاریخ معاصر تا قبل از پیروزی انقلاب ایران در هر دوره سعی شده بگونه از اهمیت آن بکاهند. در زمان سلطنت پهلوی این امر بشکل توجه بیش از حد به شهرهای همجوار آن مثل اراک و ساوه صورت پذیرفت.